ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලයේ 25 වන උපන්දිනේ…

Share

වසර 1989 මාර්තු 12 වැනිදා බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික පරිගණක විද්‍යාඥ ටිම් බර්නර්ස් ලී (Sir Tim Berners-Lee) විසින් ඉදිරිපත් කළ පර්යේෂණ පත්‍රිකාව ලෝකය වෙනස් ම මගකට යොමු කිරීමට සමත් විය. තොරතුරු කළමනාකරණ යෝජනාවලිය (Information Management: A Proposal) නමින් හේ ප්‍රසිද්ධ කළ මේ ලියවිල්ල, ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලයේ පියා ලෙස ඔහුව ඉතිහාස ගතවීමට හේතු වූවා සේම ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලයත් ලොව පලමු වෙබ් බ්‍රව්සරය නිර්මාණය කරන්නටත් මූලික විය.

source : dailystormer.com
බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික පරිගණක විද්‍යාඥ ටිම් බර්නර්ස් ලී
source : dailystormer.com
ටිම් බර්නර්ස් ලී විසින් ප්‍රසිද්ධ කළ යෝජනාවලිය source : info.cern.ch
ටිම් බර්නර්ස් ලී විසින් ප්‍රසිද්ධ කළ යෝජනාවලිය
source : info.cern.ch

පරිගණක ජාලවලින් සෑදුණු අන්තර්ජාලයේ තොරතුරු හුවමාරු වන්නේ ඩෙටාග්රෑම් හෙවත් පැකට් වශයෙනි. එය හරියට හැසිරෙන්නේ ලියුම් කවරයක බහා ලියුමක් තැපැල් කළාක් මෙනි. ලියුම විවෘත කර බලන්නේ ලියුම ලබන්නා විසිනි. එලෙසම ඩෙටාග්රෑමය අතරමැද තැනකදී විවෘතවීමක් නොමැති නිසා ජාලයේ ඇති පරිගණකයක් වෙත වේගයෙන් යොමු වේ. මේ ක්‍රමය 1969 පටන්ම ලෝක ප්‍රකට විද්‍යාගාර වැඩ කළ අතලොස්සක් විද්‍යාඥයින් විසින් භාවිත කරන ලදී.

ටිම් බර්නර්ස් ලී විසින් පර්යේෂණ පත්‍රිකාව මඟින් යෝජනා කළේ විද්‍යාඥයින් අත තිබූ මේ අනගි මෙවලම සාමාන්‍ය පරිගණක වලදීත් භාවිත කළ හැකි නව තාක්ෂණයක් ක්‍රියාවේ යොදවන්නටය. ඒ අනුව ඔහු විසින් අන්තර්ජාලයේ වෙබ් පිටු පෙන්වන වෙනමම කොටසක් ලෙස ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලය (world wide web) බිහි කිරීමට යෝජනා කර, ඊට උචිත තාක්ෂණය සොයා ගත්තේය. එසේම ඔහු විසින් වෙබ් පිටු සකස් කරන විශේෂ භාෂාව (HTML – HyperText Markup Language), විවිධ පරිගණක භාෂාවලින් ලියා ඇති වෙබ් පිටු පොදු ප්‍රමිතිය ගෙන එන ප්‍රෝටෝකෝලය (http – hypertext transfer protocol) සහ වෙබ් පිටුවකට ගෙන ආ තොරතුරු ජාලයෙන් සොයා ගැනීමේ ක්‍රමයද (url – universal resourse locator) යෝජනා කළේය. ඉන් නොනැවතී 1990 දෙසැම්බරයේ දී වෙබ් බ්‍රව්සරයක් හෙවත් වෙබ් පිටු පරිගණක තිරයේ පෙන්වන මෘදුකංගයක් ද ඔහු විසින් නිර්මාණය කළේය.

ටිම් බර්නර්ස් ලී විසින් භාවිත කළ පළමු සර්වර් පරිගණකය source : http://4.bp.blogspot.com
ටිම් බර්නර්ස් ලී විසින් භාවිත කළ පළමු සර්වර් පරිගණකය
source : http://4.bp.blogspot.com

ඉතින් එදා පටන් ගෙවුනු විසි පස් වසරක කාලය තුල ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලය ලෝකයාට කර ඇති බලපෑම අති මහත්ය.එදිනෙදා කරන බොහෝ කටයුතු ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලයේ උදවුවෙන් සිදු කර ගැනීමට අපි හුරු වී සිටින්නෙමු. අද වෙන විට ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 40ක් අන්තර්ජාලය භාවිත කරති. සෑම තත්පරයකදීම ඊ-මේල් ලක්ෂ 30ක් ලෝකයා අතර හුවමරු වෙයි. දැන් සෑම තත්පරයක් පාසාම අලුතින් බ්ලොග් අඩවි දෙකක් ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලයට එක් වෙයි. එසේම සමාජ ජාල වෙබ් අඩවි භාවිත කරන පිරිසත් දිනෙන් දින වැඩි වෙයි. මේ වන විට ෆේස්බුක් වෙත විත් සමාජ සම්බන්ධතා පවත්වන පිරිස කෝටි 120කට වඩා වැඩිය. සෑම තත්පරයකදීම ට්වීට් දස දහසක් පමණ හුවමාරු කෙරේ.

මෙසේ බලන කල ලෝක ව්‍යාප්ත ජාලය අද වන විට අපට නැතුවම බැරි මෙවලමක් වී හාමාරය. තාක්ෂණික පැත්තෙන් වගේම සාමාජමය වශයෙන්ද ලෝකයාට එල්ල කිරීමට එය සමත් වි ඇත. කෙසේ වෙතත් ඉදිරි අනාගතයේ අන්තර් ජාලයේ දියුණුව වෙනුවෙන් මේ වන විටත් වැඩසටහන් කිහිපයක්ම ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතී. ගූගල් හා අයිබීඑම් සමාගම්වල මූල්‍ය දායකත්වයෙන් ටිම් බර්නර්ස් ලී විසින් බ්‍රිතාන්‍යයේ මැසචුසෙට්ස් තාක්ෂණ ආයතනයේ සහ සද’ම්ප්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂකයින්ද සමඟ වෙබ් විද්‍යා පර්යේෂණ ප්‍රවේශය (WSRI – Web Science Research Initiative) නමින් ව්‍යාපෘතියක් ක්‍රියාත්මක කරති. මෙහි අරමුණ වන්නේ වෙබ් විද්‍යාව නමින් (Web Science) අලුත් විෂයක් පශ්චාත් උපාධි පර්යේෂණ සිසුනට හඳුන්වා දීමය.

පළමු වෙබ් අඩවිය :- http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html
25වන සංවත්සරයේ නිල වෙබ් අඩවිය :- http://www.webat25.org/
Image sources :
info.cern.ch
www.dailystormer.com
4.bp.blogspot.com
Featured Image :   www.webat25.org