අසීමාන්තික ප්‍රේමය තුළ සීමාන්තික මායිමක්

Share

ප්‍රේමය තුළ විඳින සුසුමන් අතර ප්‍රේමණීය සුසුමකට, ප්‍රේමණීය ස්පර්ශයකට විඳවීමක්, පසුතැවීමක් ඉතිරි කළ හැකි ද?

හුස්මකට මෙතරම් ම වටිනාකමක්, අගය කිරීමක් තිබෙනවා ද?

2019 වර්ෂයේ දී තිරගත වන “Five Feet Apart”  චිත්‍රපටය අසීමාන්තික ප්‍රේමය තුළ සීමාන්තික මායිමක් තනන සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් (Cystic Fibrosis) රෝගය පිළිබඳ කෙරෙන සොයා බැලීමකි.

චිත්‍රපටය තුළ ඇති මූලික කථාංගයෙන් ඔබ්බට ගොස්, ඔබ හුස්මක් ගන්න. හුස්ම පිට කරන්න.

ආශ්වාසය කරන්න, ප්‍රාශ්වාසය කරන්න. එමඟින් අපට ලැබෙන්නේ පුදුමාකාර ශක්තියක්, නැවුම් බවක්.

බොහෝ විට අනිච්ඡානුගත ව සිදු වන ආශ්වාස ප්‍රාශ්වාස ක්‍රියාවලිය, කෙනෙකුට ඉතා අපහසුවෙන් ඉච්ඡානුගත ව ලබා ගැනීමට සිදු වේ.

සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් රෝගය (Cystic Fibrosis) ප්‍රවේණිගත රෝගයකි. මෙමඟින් පෙනහළුවලට දරුණු හානි සිදු වේ. එමෙන් ම ජීර්ණ පද්ධතිය සහ ශරීරයේ අනෙක් අවයවවලට ද බොහෝ හානි පමුණුවයි. සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙකු තුළ නිපදවෙන ශ්ලේෂ්මල සහ ඛේටය වැනි ශ්‍රාවයන් තුනී සහ ලිස්සන සුළු ය. නමුත් සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් රෝගියෙකු තුළ නිපදවෙන ශ්ලේෂ්මල තද සහ ඝනකමින් යුක්ත ය. සාමාන්‍ය ශ්ලේෂ්මල ස්නේහක ලෙසින් ක්‍රියා කරමින් ශරීරයට පහසුවක්  ලබා දුන්න ද රෝගී පුද්ගලයෙකු තුළ ස්වාස නාලය ඇතුළු නාල අවහිර කරයි. එමඟින් හුස්ම ගැනීම අපහසු කරයි.

සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස්  මූලික ව ශ්ලේෂ්මල නිපදවන සෛල ආසාදනය කරයි. මෙය නිලීන ප්‍රවේණික රෝගයකි.

මිනිසාට වර්ණදේහ 46ක් ඇත. ඉන් වර්ණදේහ කට්ටල 23 බැගින් කට්ටල දෙකකි. ඉන් එක කට්ටලයක් මවගෙන් ද අනෙක් කට්ටලය පියාගෙන් ද ලැබෙන්නේ ඩිම්බයක් හා ශුක්‍රාණුවක් සංසේචනය වීමෙන් යුක්තාණුවක් සෑදීමෙනි. මිනිසාගේ  වර්ණදේහ අතරින් හත් වන (7) වර්ණදේහයේ පිහිටන සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් සම්ප්‍රේෂණ සන්නායක නියාමක ජානයේ  (Cystic Fibrosis Transmembrane Conductance Regulator gene / CFTR) විකෘතියක් හේතුවෙන් මෙම රෝගී තත්වය ඇති වේ. මවගෙන් සහ පියාගෙන් දෙදෙනාගෙන් ම ලැබෙන ජාන විකෘති ජාන වුව හොත් දරුවා නිලීන සමයුග්මක තත්ත්වයට පත් වී රෝග ලක්ෂණ පෙන්වයි.

දරුවාට මවගෙන් හෝ පියාගෙන් පමණක් එක් විකෘති ජානයක් ලැබුණ හොත් දරුවා රෝගියෙකු නො වේ. නමුත් වාහකයෙකු ලෙස ක්‍රියා කරමින් ඉදිරි පරම්පරා සඳහා රෝගය රැගෙන යයි.

වාහක මවකට සහ වාහක පියෙකුට දාව රෝගි දරුවෙකු බිහිවීමේ 25%ක සම්භාවිතාවයක් ඇත. දැනට 1800ක ආසන්න විකෘති ප්‍රමාණයක් සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් සම්බන්ධයෙන් වාර්තා වී ඇති අතර එයින් විකෘති 4ක්, 1%කට වැඩි ප්‍රතිශතයකින් වාර්තා වී ඇත. ඇමරිකාව තුළ පමණක් රෝග වාහකයින් මිලියන 10ක් හඳුනා ගෙන ඇත.

දිගු කාලීන ව පවතින ශ්ලේෂ්මල සහිත කැස්ස, හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාව, නිතර ඇති වන නියුමෝනියා තත්ත්ව රෝග ලක්ෂණ ලෙස හඳුනා ගත හැක.

කුඩා කාලයේ දී ම හඳුනාගනු ලබන රෝගීන්ට බොහෝ විට ජීවිතයේ ඉතිරි කාලය ම රෝහලේ නේවාසික කාමරයක් තුළ ගත කිරීමට සිදු වෙයි. බොහෝ රෝගින් කුඩා වයසේ දී ම ජීවිතය අත් හැර යයි.

Five Feet Apart චිත්‍රපටය Claire Wineland නැමති සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් රෝගියෙකුගේ පෙළඹවීමක් මත සිදු කරන ලද නිර්මාණයකි. මෙවැනි රෝගීන්ගේ ජීවිතය පිළිබඳ රෝගයට එහා ගිය මානුෂීය දර්ශනයක් ඉහත කී චිත්‍රපටය තුළින් විදහා දක්වයි.

මෙම රෝගයේ ඇති තවත් ශෝකජනක තත්ත්වයක් වනුයේ, රෝගියාට නිරෝගි පුද්ගලයන් සමඟ රිසි සේ කාලය ගත කිරීමට බාධාවක් නැත. නමුත් ඒ සඳහා ඔවුන්ට එතරම් ම ඉඩකඩක් නැත්තේ පරීක්ෂණ සහ අධික බෙහෙත් මාත්‍රාවන් සමඟ ඉතා කාර්යබහුල බැවිනි.

මෙම රෝගයට ප්‍රතිකාර ක්‍රම ලෙස ඝන ශ්ලේෂ්මල ඉවත් කිරීම මඟින් පෙනහළු ආසාදනයවීම අවම කිරීම, පෙනහළු ක්‍රියාකාරීත්වය වැඩිදියුණු කිරීම සිදු කළ හැක. මූලික ව ලබා දෙන බෙහෙත් මඟින් පෙනහළු පිරිසිදු ව සහ ක්‍රියාකාරී ව පවත්වා ගනී. බොහෝ විට මෙවැනි රෝගීන්ට භාවනා ක්‍රම මඟින් යම් සහනයක් ලබා දීමට හැකියාවක් ඇත.

මෙවැනි රෝගීන්ගේ ජීවිත කාලය දීර්ඝ කිරීමට අලුත් බලාපොරොත්තුවක් ලබා දීමට ඇති හොඳ ම අවස්ථාව පෙනහළු බද්ධ කිරීම යි. එයත් පහසු කටයුත්තක් නො වේ. ඒ සඳහා සැපිරිය යුතු තත්ත්ව රාශියකි. මරණය පෙනිපෙනී සිටින කෙනෙකුට නව පෙනහළු දෙකක් යනු මිල කළ නො හැකි වස්තුවකි. එම පෙනහළු ද පිරිසිදු ව තබා ගැනීම ඉතා වැදගත් ය. පෙනහළු බද්ධ කිරීම සියලු ම රෝගීනට සාර්ථක ක්‍රමයක් නො වේ. එවැනි රෝගීන්ට ලබා දෙන බෙහෙත් අසාර්ථක වුව හොත්  ඔවුනට ඇති එක ම විසඳුම වන්නේ වේදනාවෙන් ඉක්මනින් ම මිදීමට මරණය තමා කරා පැමිණෙන තුරු බලා සිටීම ය. එය කොතරම් කුරිරු තීරණයක් වුවත් යථාර්ථය එය යි. මේ සියල්ල අතරේ මෙම රෝගයට සාර්ථක විසඳුම් සොයා ජාන ප්‍රතිකර්ම සහිත සායනික පරීක්ෂණ බොහෝමයක් සිදු වෙමින් පවතී. මෙහි දී CFTR ජානයේ නිවැරදි පිටපතක් සෛල තුළ ස්ථාපනය කරයි. විකෘති සෛල තවදුරටත් පැවතිය ද නිවැරදි සෛල මඟින් සාමාන්‍ය ප්‍රෝටීන නිපදවයි.

තමන් වාහකයෙකු යැයි දන්නේ නම් ජාන පරීක්ෂණ මඟින් රෝගී දරුවන් ඇතිවීම පිළිබඳ දැනුවත්වීම සඳහා සායන ද ලෝකයේ ඇත.

මෙහි ඇති තවත් ශෝකජනක ම තත්ත්වය වන්නේ රෝගීන් දෙදෙනෙකුට අඩි හයකට වඩා සමීපවීමට නො හැකිවීම යි. මන්ද යත් ඔවුන් එකිනෙකා සමීප වුව හොත් එකිනෙකාගේ පෙනහළු තුළ පවතින විවිධාකාර බැක්ටීරියා හුවමාරුවීම තුළින් තවදුරටත් පෙනහළු හානිවීම සිදු වේ. මෙය cross infection  ලෙස හඳුන්වයි. එනම්  එකිනෙකා ස්පර්ශ කිරීමක් තියා අඩි හයකට වඩා  ළංවීමත් මාරාන්තික වීම යි.

තවදුරටත් හද රිදුම් දෙන කරුණ වන්නේ රෝහලක් තුළ සිස්ටික් ෆයිබ්‍රෝසිස් රෝගියෙකුට බොහෝ විට හමුවන්නේ තවත් එවැනි ම රෝගියෙකු වීම යි.

ආදරණීය ස්පර්ශයකට, ආදරණීය වැළඳ ගැනීමකට ඇති වටිනාකම දන්නේ එම රෝගීන් ම පමණි.

ආදරණීය ස්පර්ශයකට, ආදරණීය වැළඳ ගැනීමකට ආදරය කරන්න. ඒ වෙනුවෙන් තත්පර කිහිපයක් වෙන් කරන්න.

Image links:

 
Tagged : / /