අද වන විට නව කොරෝනා වෛරසය (COVID-19) ශීඝ්රයෙන් ලොව පුරා පැතිර යමින් තිබේ. ඒ නිසාවෙන් ම අද අප සියලු දෙනා දැනුවත් විය යුතු ම වැදගත් පරීක්ෂණයක් ලෙස PCR පරීක්ෂණය හැඳින්විය හැකි ය. “Polymerase Chain Reaction” යන දිගු නාමය මෙහි PCR යන්නෙන් අදහස් වේ.
පරීක්ෂණය සිදු කරන ආකාරය
පුළුන් රැඳවූ දිගු කූරක් (Swab) නාසයෙන් හෝ මුඛයෙන් ඇතුළු කර උගුර සහ නාස් කුහරය කෙළවර ආසන්නයෙන් සෙම පටල ලබා ගැනීමෙන් පසු, එම සාම්පල PCR පරීක්ෂණය සඳහා පැය 48ක් තුළ රසායනාගාර වෙත යොමු කළ යුතු ය. එලෙස යවන සාම්පල ප්රවාහනයේ දී සහ ගබඩා කර තැබීමේ දී නිර්දේශ කර ඇති උෂ්ණත්ව පරාසවල රඳවා තැබිය යුතු ය.
මෙය ඉතා නිරවද්ය මෙන්ම විශ්වසනීය පරීක්ෂණ ක්රමයක් වේ. COVID-19 සඳහා වන PCR පරීක්ෂණය පහත දැක්වෙන අදියර යටතේ සිදු කරනු ලබයි.
1) සාම්පල එක් රැස් කිරීම
නාසයට හෝ උගුරට ඇතුළු කරන කෙළවරෙහි පුළුන් රඳවන ලද නම්යශීලී වන “nasopharyngeal swab” හෝ “oropharyngeal swab” කූරක් භාවිතයෙන්, අවදානමට ලක් වූ රෝගියාගේ සෙම හෝ ඛේට පටල ලබා ගැනීම සිදු කෙරේ.
2) නිස්සාරණ ක්රියාවලිය සහ පී.සී.ආර් පරීක්ෂණය
කොරෝනා වෛරසය තුළ ඇත්තේ RNA නම් වුණු න්යෂ්ටික අම්ලය යි. මෙහිදී රෝගියාගේ සාම්පලයෙන් සියලුම RNA නිස්සාරණය කර වෙන් කර තැබීම සිදු වේ. DNA සම්බන්ධ පරීක්ෂණ සහ හඳුනාගැනීම් Polymerase Chain Reaction හෙවත් PCR ක්රමයෙන් ඉතා නිරවද්ය ලෙස සිදු කළ හැකි වුවත්, RNA හඳුනා ගැනීම මෙහිදී සිදු කළ නොහැක. එනිසා, “reverse transcriptase” ලෙස හඳුන්වන එන්සයිම විශේෂය භාවිතයෙන් RNA, DNA බවට පරිවර්තනය කර PCR පරීක්ෂණය වෙත යොමු කෙරේ.
මෙම ක්රියාවලියෙන් පසු ලැබෙන DNA හඳුන්වනු ලබන්නේ complementary-DNA හෙවත් cDNA ලෙසයි. මෙතෙක් ක්රියාවලියෙන් පසු ව රෝගියාගෙන් ලබා ගත් මුල් සාම්පලයේ අඩංගු වන සියලු ම බැක්ටීරියා සහ වෛරසවල RNA නියෝජනය කරන cDNA එකතුවක් වෙන් කර ගෙන තිබේ. එනිසා මීළඟ පියවරේ දී නිගමනය කළ යුතු වන්නේ මේ තුළ COVID-19 වෛරසයට අදාළ cDNA අඩංගු වේද යන්නයි. මේ සඳහා ප්රධාන පියවර 3ක් යටතේ PCR පරීක්ෂණය සිදු කෙරේ. මෙම පියවර තුන නැවත නැවතත් සිදු කරමින් සාමාන්ය වශයෙන් 40 වතාවක් සිදු කරනු ලැබේ. (එක් වතාවක් සම්පූර්ණ කිරීම යනු පහත පියවර 3 ම සිදු කර අවසන් වීමයි.)
පියවර 1 – Denaturation
පියවර 2 – Annealing
පියවර 3 – Elongation
එක් වතාවක්/චක්රයක් යනු පියවර ත්රිත්වය ම අවසන් කළ අවස්ථාවක් වන අතර සෑම එක් චක්රයක් අවසානයේදී ම DNA දෙගුණ වීමක් සිදු වේ.
එක් cDNA අණුවකින් පරීක්ෂණය ආරම්භ කළ අවස්ථාවක් සලකමු. ඒ අනුව චක්ර 35ක් අවසානයේ දී 235 ක් හෝ බිලියන 34 ඉක්ම වූ DNA පිටපත් ප්රමාණයක් ලැබේ.
RT-PCR යනු කුමක් ද?
සෑම චක්රයක් අවසානයේදී ම ලබා දෙන, සෑම නව DNA අණුවක් ම හඳුනා ගැනීම සඳහා ප්රතිදීප්ත සංඥාවක් (fluorescent signal) නිකුත් කරන ආකාරයේ පරීක්ෂණය RT-PCR නැතහොත් Real Time PCR ලෙස හැඳින්වේ. වෛරස cDNA ප්රමාණයේ වැඩිවීම ඉහත සඳහන් කරන ලද සංඥා ප්රමාණයේ වර්ධනය මඟින් හඳුනාගත හැකි ය. යම් සීමාවක් ඉක්මවා fluorescent සංඥා හඳුනාගැනීම, සාපේක්ෂ ව සාම්පලයේ අඩංගු වූ වෛරස cDNA ප්රමාණයේ වැඩි බවක් හඟවයි. එසේ fluorescent සංඥා යම් නිශ්චිත සීමාවක් ඉක්මවා යාම සඳහා සිදු කළ යුතු පෙර සඳහන් ආකාරයේ පරීක්ෂණ චක්ර ගණන Ct Value (cycle threshold) ලෙස හඳුන්වයි. පුද්ගලයාගෙන් ලබා ගත් මුල් ම සාම්පල වල අඩංගු වන COVID-19 වෛරස ප්රමාණය අනුව මෙම Ct අගය පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස් වේ.
ඕනෑම PCR ප්රතිඵල වාර්තාවක් හොඳින් පරීක්ෂා කර බලන කල එහි Ct අගය සඳහන් වනු අපට නිරීක්ෂණය කළ හැකි ය. Ct අගය අඩු වන තරමට මුල් සාම්පලයේ RNA ප්රමාණය වැඩි වන අතර එමඟින් වෛරස් ප්රමාණය වැඩි බව පෙන්නුම් කරයි. නවත ම සම්මතයන් ට අනුව 35 ට වැඩි Ct අගයන් COVID-19 සඳහා Negative පුද්ගලයන් වන අතර Ct අගය 35ට අඩු නම් COVID-19 සඳහා Positive රෝගීන් ලෙස සැලකෙයි.
මෙම PCR පරීක්ෂණය වෙනත් හඳුනාගැනීම් සඳහා ද යොදා ගැනේ.
කුඩා DNA සාම්පලයක පිටපත් විශාල ප්රමාණයක් ගෙන ගැඹුරු අධ්යයන කටයුතු සඳහා, අධිකරණ වෛද්ය විද්යාවේ දී අපරාධකරුවන් හඳුනාගැනීම සඳහා සහ දෙමාපියන් හඳුනාගැනීමට සිදු කරන DNA පරීක්ෂණය සඳහා ද මෙම PCR පරීක්ෂණය යොදා ගැනේ.
වත්මන් ලෝකයේ මිනිසාට ප්රබල තර්ජනයක් වන නව කොරෝනා වෛරසය හඳුනාගැනීම සඳහා නූතන විද්යාව සහ තාක්ෂණය උපයෝගී කර ගනිමින් සිදු කරන මෙම PCR පරීක්ෂණය ගැන අධ්යනය කිරීම කාලීන ව ඉතා වැදගත් වේ.
References :
- https://htdpcom.blogspot.com/2021/01/PCR.html?fbclid=IwAR1wWQlJCl71pvaVgooBZxbGmRWRFN5381NgxuGLcSuE8YoSiIIDm0BvQ5I#.YBGLztSJnmY.facebook
- https://www.medmastery.com/guide/covid-19-clinical-guide/how-rt-pcr-used-test-covid-19
- https://www.bbc.com/sinhala/sri-lanka-54783156
- https://youtu.be/Kvw2_Kz_FG0
Image Links :
- Featured image: https://bit.ly/3mw4uAh
- Image 1: https://bit.ly/38f6DYY
- Image 2: https://bit.ly/2UPLeT2
- Image 3: https://bit.ly/3yfX3j0
- Image 4: https://bit.ly/38ch6V0