එළියට යන්න එපා!

මේ, කොරෝනා කාලේ වැඩියෙන් ම ඇහෙන දෙයක්. එළියට යන්න නැති එකෙන් කරන්න
දෙයක් නැති ව හොඳට ම ඇති වෙලා ඒකාකාරීකම දරා ගන්න බැරි ව, කරන්න දෙයක්
හිතා ගන්න බැරි ව සමහරු ඉන්නෙ. ඒ අතරෙ ඔන්න වෙසක් ඇවිල්ලා. එළියට යන්න
නැති එකෙන් සුපුරුදු විදිහට වෙසක් සමරන්න බැරි වෙයි කියලා අවුලෙන් ඉන්න අයත්
ඉන්නවා. ඒත් එහෙම දුක් වෙන්න හේතුවක් නෑ ඇත්තට ම බැලුවොත්. බුදුන්
වහන්සේගේ පණිවිඩය ක්‍රියාවේ යොදවන්න පුළුවන් නම් ප්‍රශ්නයක් නෑනෙ නේද? මොකද
ඒකනෙ ඇත්තට ම වෙසක් සැමරුවා වෙන්නෙ. ඒත් පුළුවන් ද අපිට මේ වෙලාවෙ ඒක
කරන්න?

ඔහොම නවතින්න. හොඳට බලන්න ආපහු සැරයක් පින්තූරය. පින්තූරෙ උඩ ම
තියෙන්නෙ අපිට මේ දවස්වල තියෙන ලොකුම ප්‍රශ්නයක්නෙ (can’t go outside), යට
තියෙන්නේ ඒකට විසඳුම හෙවත් බුදුන් වහන්සේගේ පණිවිඩය (Go inside). අහම්බෙන්
උනත් හරි පුදුම හිතෙන ගැළපීමක් තිබිලා කොරෝනා ඇඳිරි නීතිය සහ වෙසක් අතර.
කාලීන තත්ත්වයයි බුදු පණිවිඩයයි සමස්තය ම පින්තූරෙ ඇතුළත් වෙලා. තව ටිකක්
පැහැදිලි කර ගමු ඒ කතාව. හොඳට හිතලා බැලුවොත් ඇත්තට ම අපි වෙසක් සමරනවා
කියලා කරපු බොහොමයක් දේවල් කරලා තියෙන්නෙ එළියෙ. දන්සැල්, තොරණ, පහන්
කූඩු, සැරසිලි, විවිධ සංදර්ශන, පුද පූජා වගේ Outside එකට සම්බන්ධ වෙන ආමිස
පූජාවලට මුල් තැන දීමත් එක්ක බුදුන් වහන්සේ වඩාත් උතුම් බව අපිට දේශනා කරල
තියෙන Inside එකට සම්බන්ධ වෙන ප්‍රතිපත්ති පූජාව මඟ හැරිලා තිබුණෙ. ඒ උතුම් බව
බුදුන් වහන්සේ ‘වේලාම සූත්‍රයේ’ දී දේශනා කළේ, අසුරු ගසන ක්ෂණයක් මෙත් සිත
වඩනවා නම් අනිත්‍ය මෙනෙහි කරනවා නම් බුදු, පසේබුදු, මහරහතුන් අරභයා දෙන
දානයකට වඩා අප්‍රමාණ කුසල් වැඩෙන බවයි.

Outside එකේ කොහේ ගියත්, මොනවා හැදුවත්, මොනවා බැලුවත්, සැරසුවත්, Wish කළත්
සැබෑ බෞද්ධයෙක් වෙන්නෙ, බුදුන් වහන්සේට ගෞරවය දැක්වූවා වෙන්නෙ හෙවත්
වෙසක් සැමරුවා වෙන්නෙ, කල්ප ගාණක් පාරමිතා පුරලා බුද්ධත්වයට පෙර වසර
ගාණක් දුෂ්කර ක්‍රියා කරලා, බුද්ධත්වයෙන් පස්සේ පිරිනිවන් පාන තෙක් ම ගම්
නියම්ගම් සැරිසරමින් උන්වහන්සේ ඇත්තට ම කියන්න හදපු ගැඹුරු දහම් පණිවිඩය
මොකක්ද කියලා පොඩ්ඩක් හරි තේරුම් ගන්න අඩු ගාණෙ වෙසක් දවසෙ හරි Try කරලා
බැලුවොත් නේද? එතරම් කැපවීමක් කරලා අපි වෙනුවෙන් සොයා ගත්ත සත්‍යය Outside
එකේ අපි කරපු කියපු දේවල්වලින් පහසුවෙන් හොයා ගන්න පුළුවන් දෙයක් නම්
නෙමෙයි කියලා සරල බුද්ධියක් තිබුණත් අපට වැටහෙන්න ඕනෙ.
ඉතිං ඒකට එහෙනම් අර ‘වේලාම සූත්‍රයේ’ දී කීවා වගේ Inside එකට යන්න ම වෙනවා.
කෙටියෙන් කීවොත් අපිට අපි තුළින් ම තමන් ගැන, හිත ගැන ගවේෂණයක් පටන්
ගන්න වෙනවා. හිතට සිතුවිලි එන යන විදිහ, සිත තමන් ව විවිධ දේවල්වලට
පොළඹවන්න හදන විදිහ, ඇලෙන විදිහ, ගැටෙන විදිහ මැදිහත් වීමකින් තොර ව නිරීක්ෂණය කරමින් යන Inside tour එක, Outside tour එකකටත් වඩා අපූරු අත්දැකීමක්
වේවි. සමහර විට ඒ ගමන තුළ දී ම තමන්ගේ ගොඩක් ප්‍රශ්නවලට විසඳුම තමන් තුළ
ම තිබිලා හම්බ වෙයි.

එහෙනම් මෙවර සම්බුදු තෙමඟුල තමයි හොඳම අවස්ථාව ආගමික සම්ප්‍රදායන්, හණමිටි
අදහස් නිසා පැත්තකට දාල තිබුණ සම්බුදු පණිවිඩය අළු ගසලා අරන් කොහොමද ඒක
අපිට ජීවිතයේ තෘප්තිය සෙවීම වෙනුවෙන් යොදා ගන්නේ කියලා අලුතෙන් හිතලා
බලන්නට.
ඇත්තට ම මේ Inside tour එක එහෙමත් නැත්නම් හිත ගවේෂණය කියන එකේ
වැදගත්කම හරියට ම තේරෙන්න ගන්නෙ කාලයත් එක්ක ටික ටික එන ජීවිත අත්දැකීම්
තුළින්මයි. ඒ තමයි අපි දුකට පත් වෙන්නෙ බාහිරේ හින්දා නෙමෙයි, අපි හිතන විදිහත්
එක්ක බැඳිලා තියෙන, තාම අපිට හරියට නොතේරෙන ප්‍රශ්නයක් නිසා බව. පුංචි
උදාහරණ දෙක තුනක් කියන්නම්. අපිට කවුරු හරි බැන්නොත් දුක හිතෙනවනෙ. අපි
ඇතුළෙන් විඳවන එකට හේතුව එළියෙ ඉන්න කෙනාට පවරනවා. ඒත් හිතන්න ඒ
බැනීමේ අඩංගු දෝෂාරෝපණය ම අපි නොදන්න භාෂාවකින් කෙනෙක් කීවොත් අපිට
කලින් වගේ අවුලක් වෙන් නෑනෙ. ඒ කියන්නෙ එහෙනම් අපි එළියෙන් එන වචනවලට
මනසෙන් වටිනාකම් දීලා විඳවීමට හේතුවත් හදන් තියෙන්නෙ අපි ඇතුළෙමයි. ඒ වගේම
අපිට පාරෙ යද්දි කවුරු හරි කෙනෙක් නිකරුණේ නොකරපු දේකට බැන්නොත් කොච්චර
අපි ගිනි ගන්නවා ද? ඒත් ඒ අපිට බැන්න කෙනා මානසික රෝගියෙක් කියලා
දැනගත්තොත් අර මනුස්සයා ගැන ආපු කේන්තිය නිවිල යනවා නේද? එතනත්
තියෙන්නෙ කලින් කීව Inside කතාවමයි එහෙනම්.

ඒ වගේම එකම සිද්ධියක් හින්දා ඇති වෙන විශාල දුකක් උනත් සිද්ධියේ වෙනසක්
නොවී තිබිය දී ම කාලයක් යද්දි ඒ දුක දැනෙන ප්‍රමාණය අඩු වීමත්, කෙනෙක්ට සතුටක්
වෙන දෙයක් තව කෙනෙක්ට දුකක් වෙන්නෙත් (දූරියන් වගේ) , අපි වරක් ඇලීමකින්
හිටිය කෙනෙක්ට ම වරෙක ගැටීමකින් ඉඳීමත් හොඳ උදාහරණ. මේ ක්‍රියාවලීන් බලද්දි
පේනවා Outside පුද්ගලයන්, සිද්ධීන් අපේ පාලනයෙන් තොර උනත් ඒ ඇසුරෙන් ඇති
වෙන මානසික පීඩාවෙන් නම් (ඇති වීමත් නැති වීමත් දෙකම සාපේක්ෂක අනුව අපි
ඇතුළෙ ම වෙන දෙයක් නිසා) ඇතුළ ගැන ලබන අවබෝධය තුළින් නිදහස් වෙන්න
පුළුවන් බව. ඇත්තට ම අපි දුකට සතුටට හේතු බාහිර අයට, සිද්ධිවලට පවරනවා
කියන්නෙ ම අපි බාහිර සාධකවලින් නැටවෙන රූකඩයක් වගේ වෙලා කියන එක
නෙමෙයි ද?

අපි අද ගොඩක් දේවල් කරන්නෙ සතුට එළියෙන් හොයන්න. ඒක කවදාවත් කරලා ඉවර
කරන්න බැරි වෙන දෙයක් බවත් පරම සතුට ඇතුළෙන් ම අවදි කර ගන්න මාර්ගයක්
පවතින බවත් බුදුන් වහන්සේ කළ ඉගැන්වීම් නොසලකා හරිමින් හිටපු නිසා තමයි
Outside එක මත රඳා පැවතුණ සතුට හොයපු අයට පොඩ්ඩක් නැවතිලා බලන්න
සොබාදහම මේ ලබා දුන්න කාලසීමාව දරා ගන්න අමාරු වෙලා තියෙන්නෙත්. වටහා ගැනීමේ ශක්තිය හොඳින් තියෙන මේ වගේ අවස්ථාවකත් ඒ ඉගැන්වීම් තවදුරටත්
නොසලකා හැරියොත් මිරිඟුවක් පස්සෙ දුවන මුවෙක් වගේ ජීවිතේ නාස්ති වෙලා කියලා
අපි ජීවිත අත්දැකීම්වලින් ම තේරුම් ගන්නකොට ගොඩක් ප්‍රමාද වෙලා තියෙන්නත්
පුළුවන්.

අපි උන්වහන්සේගේ ඉගැන්වීම් එදිනෙදා ජීවිතේ සිත නිදහස් ව තබා ගැනීමට භාවිත
නොකර කැලේ වාසයට, වයස්ගත සමයට සීමා කරලා පැත්තකට කරලා තියෙනවා නම්
ඒක තමයි උන්වහන්සේ අපිට සතුට සොයා ගැනීමට මඟ පෙන්වීම වෙනුවෙන් කළ
අප්‍රමාණ සේවයට ලොකුම අගෞරවය. ගොඩක් දෙනෙක් අතින් ඒක වෙන්නෙ සැබෑ
අරුත් ගැන අනවබෝධය නිසා වෙන්න පුළුවන්. උදාහරණයක් විදිහට අනිත්‍ය කියන
මූලික ධර්මතාවය ගොඩක් අය දකින්නෙ Negative Concept එකක් විදිහට. මේ වෙලාවෙ
කොරෝනත් එක්ක දැනෙන මරණ බයත් දැනෙනවා ඇතිනෙ. ඒ අවිනිශ්චිත බව Positive
විදිහට මෙහෙම බලමු සරලව.
කවුරුත් කැමති තමන්ගෙ අන්තිම මොහොත සැනසිලිදායක වෙනවට. අනිත්‍ය නම්,
අවිනිශ්චිත නම් මේ මොහොත අන්තිම මොහොත වෙන්නත් පුළුවන්. මේ ගෙවෙන්නෙ
අන්තිම මොහොත කියලා අරන් අතීතයෙන් ඔසවන් ආපු දුක් පීඩා සහ අනාගතේ ගැන
තිබුණ බිය රැගත් අධි බරැති කද බිමින් තියලා මෙච්චර කල් හිතේ තිබුණ එක
එක්කෙනා ගැන ඊර්ෂ්‍යා, කුහකකම්, තරහවල් සියල්ල අත් හැර දාලා හිත නිදහස් කර
ගත්තා ම දැනෙන සැනසිලිදායක බව අත්විඳින්න ගත්තොත් ඊළඟ මොහොතේ ඉඳන්
ජීවිතය අලුත් නැවුම් අත්දැකීමක් බවට පත් වේවි, හරියට කිසිම හිතේ බරක් නැති
අලුත ඉපදුණු පොඩි ළමයෙක් වගේ. ඒ විදිහට හැම මොහොතක් ම නිදහස් සිතකින්
ගත කරන්න පුළුවන් නම් අනිත්‍ය කියන්නෙත් සිතේ නිවීම මේ මොහොත තුළ ම
පවතින බව පසක් කරවන සැනසිලිදායක ජීවිතයකට අත්‍යවශ්‍ය ඉගැන්වීමක් වෙනවා
නේද?

අවසාන වශයෙන් කිව යුතු ම දෙයක් තියෙනවා. ඒ තමයි මේ අදහස් මේ විදිහට ගොනු
කරන්න හේතු උනේ වරක් විශ්වවිද්‍යාලයේ විද්‍යා පීඨ බෞද්ධ සංගමය විසින් සංවිධානය
කරන ලද ධර්ම දේශනයකට වැඩම කළ සහ Leo – Rotaract සමාජ ඒකාබද්ධ
ව්‍යාපෘතියක් තුළින් ගොඩනැංවීමට දායක වූ මීමුරේ සුන්දරත්වයෙන් අනූන ආරණ්‍ය
සේනාසනයේ වැඩ වෙසෙන අතිපූජ්‍ය හේනේගෙදර පඤ්ඤාරතන ස්වාමීන් වහන්සේගේ
ධර්ම දේශනාවන් ඇසුරෙන් බව…

So don’t worry. If you can’t go outside, go inside.

Written by : Janith Chathuranga

Article Sources :
https://bit.ly/3fhn3lE

https://bit.ly/3deNGG4

Image Courtesy :
https://bit.ly/3deZhFk
https://bit.ly/2W2z8Ur
https://bit.ly/2KYgjeB
https://bit.ly/2Wql9Xf
https://bit.ly/2KWX2tZ